Zit het venijn in het bier of in de wijn?
Een wijntje bij het eten om daarna een glas bier te bestellen aan de toog. Is dat een goed plan? Want geeft bier na wijn inderdaad venijn? Een nieuw onderzoek maakt eens en voor altijd een einde aan deze fabel. Schenk daarom rustig een glas Chardonnay of Carlsberg in, dan vertellen wij je waar deze volkswijsheid vandaan komt.
‘Bier na wijn geeft venijn, wijn na bier geeft plezier.’ Je hebt de waarschuwing vast al eens gehoord. Het is een hardnekkige waarschuwing, die in vele talen bestaat. ‘Wein auf Bier, das rat ich dir, Bier auf Wein, das lass sein’, ‘Bière sur vin est venin, vin sur bière est belle manière’ en ‘Beer before wine and you’ll be fine, wine before beer and you’ll feel queer’. Dat zet je toch aan het denken: voel je je echt beroerd als je een biertje wegtikt na een glas wijn?
Armoe na rijkdom
Laten we die vraag meteen beantwoorden: nee. De volkswijsheid ‘bier na wijn geeft venijn, wijn na bier geeft plezier’ moet niet letterlijk worden genomen. De uitdrukking moet vooral in een historische en sociaal-economische context worden gezien. In de middeleeuwen was wijn voorbehouden aan de rijken, bier was voor de armen. Overstappen van bier op wijn betekende een stap omhoog maken op de sociale ladder. Van wijn terug naar bier was een teken van armoede.
Liter bier
Helder dus: rijkdom verliezen maakt katerig. Toch wilden Duitse en Britse onderzoekers de uitdrukking op fysieke waarheid toetsen. Daarom dompelden ze negentig vrijwilligers onder in bier en wijn en publiceerden de resultaten in The American Journal of Clinical Nutrition. De vrijwilligers werden verdeeld in drie groepen en kregen allemaal dezelfde hoeveelheid alcohol aangeboden in verschillende volgorde: ruim een halve liter witte wijn gevolgd door een ruime liter bier, bier gevolgd door witte wijn of alleen wijn (1,2 liter) of bier (2,6 liter).
Kater
Op verschillende momenten tijdens het drankgelag werd een ademtest afgenomen, waarna de vrijwilligers onder begeleiding van een arts naar bed werden gebracht. Een week later zaten dezelfde mensen weer achter de drank, maar werd de volgorde van wanneer wat werd gedronken omgedraaid. De uitkomst van de studie laat zich raden. “We konden niet aantonen dat bier voor wijn drinken je een mildere kater bezorgt”, legt onderzoeker Joran Kochling van de Duitse Witten/Herdecke Universität uit. “De enige manier om te voorspellen hoe slecht je je de komende dag gaat voelen, is aan hoe dronken je bent.”
Met mate
Wie wel eens te diep in het glaasje heeft gekeken, had die conclusie ook zelf kunnen trekken. Daarom tot slot een voor de hand liggend advies: vergeet die zogenaamde volkswijsheid, geniet van je biertje of je wijntje – in welke volgorde dan ook – maar drink met mate.